
Συγκλονιστικά στοιχεία και αναλύσεις για την παιδική κακοποίηση στην Ελλάδα από τον ψυχολόγο κ. Βαγγέλη Γαλάνη και τον ψυχίατρο κ. Γιώργο Νικολαϊδη
Στο πλαίσιο χθεσινής εκδήλωσης της Λέσχης Εργασίας Αλληλεγγύης και Πολιτισμού Τρικάλων
«Για να ανοίξει μια συζήτηση για το πολύ σοβαρό και ανησυχητικό φαινόμενο της παιδικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης. Για να μην μείνουμε μόνο στην «εγκληματική φύση» κάποιων ανθρώπων που δεν έχουν δήθεν καμία σχέση με την κοινωνική πραγματικότητα, αλλά για να δούμε κατάματα την «εγκληματική φύση» του συστήματος που ζούμε και που όσο εντείνεται ο κοινωνικός διαχωρισμός-αποκλεισμός και οι ανισότητες τόσο υπάρχει πρόσφορο έδαφος για να καλλιεργηθεί η εκμετάλλευση των ευάλωτων μελών της κοινωνίας μας».
Αυτό ήταν το σκεπτικό της Λέσχης Εργασίας Αλληλεγγύης και Πολιτισμού Τρικάλων, όπως διατυπώθηκε από την κ. Εύη Τάχου, για την διοργάνωση της εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε χθες στις 11.30 το πρωί στη Σουίτα Art Cafe με ομιλητές τον κ. Βαγγέλη Γαλάνη, ψυχολόγο- ψυχοθεραπευτή, εκπ. μέλος της Βορειοελλαδίτικης Ψυχαναλυτικής Εταιρείας, διδάσκων στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και τον κ. Γιώργο Νικολαΐδη, ψυχίατρο, διευθυντή της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού.
Να σταματήσουμε να αισθητικοποιούμε το τραυματικό και να το πολιτικοποιήσουμε
«Η προστασία των παιδιών είναι μια πολύ σημαντική υπόθεση για να την εμπιστευτούμε στους εφοπλιστές…ή στη φιλανθρωπία». Με αυτή τη φράση ξεκίνησε την ομιλία του ο κ. Γαλάνης, εξηγώντας πως η φιλανθρωπία είναι μια από τις πιο τοξικές έννοιες που υπάρχουν καθώς και ο πιο γρήγορος δρόμος για «εκπτώσεις», όλων των ειδών.
Εξέφρασε την άποψη πως η προστασία των παιδιών, όπως και το ίδιο το μεγάλωμά τους, είναι μια πολιτική πράξη, για τον ίδιο λόγο που η ίδια η κακοποίηση – εκμετάλλευση των παιδιών έχει ξεκάθαρα ένα ταξικό πρόσημο.
Ανέλυσε τις έννοιες του τραύματος, του τραυματισμού και του πόνου, στάθηκε στις μορφές κακοποίησης του παιδιού (σωματική, ψυχολογική, παραμέληση),για να υπογραμμίσει την αναγκαιότητα της σε βάθους ανάγνωσης –εκτίμησης του τραυματισμού κάθε μεμονωμένου ατόμου «και της αναζήτησης της καταλληλότερης κάθε φορά θεραπευτικής προοπτικής, σαφώς μέσω της ανάληψης της πολιτικής ευθύνης (ατομικά αλλά και συλλογικά) τόσο για την αιτιοπαθογένεια όσο και για τη «θεραπεία» του τραυματισμού, διαφορετικά ελλοχεύει διαρκώς η πατερναλιστική προοπτική των Παιδουπόλεων της Φρειδερίκης, η ιδρυματική προοπτική, που στην καλύτερη των περιπτώσεων επανατραυματίζει… παρωχημένη και αντιθεραπευτική προοπτική, αλλά προς τούτο χρήσιμη για κάθε μορφή εξουσίας…».
Ο Τρικαλινός ψυχολόγος-ψυχοθεραπευτής υπογράμμισε στη συνέχεια πως απαιτείται «ένας επαναπροσδιορισμός του πολιτικού να επινοήσουμε έναν νέο τρόπο τού “ζούμε μαζί”, που θα μας οδηγήσει στο να πάψουμε να υποστηρίζουμε, παρά τη θέλησή μας, αυτό το θανατηφόρο σύστημα το οποίο είναι στην υπηρεσία της ενόρμησης του θανάτου, αποδυναμωμένη από οποιαδήποτε ενόρμηση ζωής …
Μια πράξη ουσιαστικά πολιτική και όχι φιλανθρωπίας… μιας φιλανθρωπίας που έρχεται -και- στις μέρες μας να αισθητικοποιήσει (κατά Walter Benjamin) το ίδιο το τραυματικό (gala φιλανθρωπίας, μαραθώνιοι φιλανθρωπίας, ευαγή φιλανθρωπικά ιδρύματα συζύγων εφοπλιστών κλπ)».
Χαρακτήρισε αναγκαία «σχεδόν επαναστατική» τη συνθήκη πολιτικοποίησης του τραυματικού (τόσο ως προς την γέννησή του όσο και ως προς την θεραπεία του).
«Διαφορετικά, μένουμε καθηλωμένοι σε μια “συνθήκη επικαιρότητας” (πόσο πρέπει να αυξηθεί ή να μειωθεί η ποινή -κακούργημα ή πλημμέλημα- σε περιπτώσεις κακοποίησης – παραμέλησης παιδιών κλπ) … μια συνθήκη που θυμίζει -σε άλλα συμφραζόμενα- την αγωνία του συστήματος για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, η οποία ξεκινάει πάντα από το σύστημα εισαγωγής στο Πανεπιστήμιο … ενώ, σαφώς, θα έπρεπε να ξεκινάει από την προσχολική εκπαίδευση … ή ακόμη καλύτερα, από το δικαίωμα των ανθρώπων να έχουν πρόσβαση σε αξιοπρεπή δουλειά, στέγη, ελεύθερο χρόνο, αξιοπρεπή υγειονομική περίθαλψη …».
Βλαπτική η επίδραση όλων ανεξαιρέτως των ιδρυμάτων στα παιδιά
Το λόγο πήρε αμέσως μετά ο κ. Νικολαϊδης ο οποίος αφού έκανε μια αναφορά στις διάφορες μορφές βίας που δέχονται τα παιδιά στάθηκε στη σεξουαλική, το μεγαλύτερο κομμάτι της οποίας αφορά –όπως είπε- μικρές ηλικίες 5 έως 8 χρόνων, λαμβάνει χώρα μέσα στην οικογένεια ή γύρω από αυτήν, από άτομα που τα παιδιά ξέρουν και εμπιστεύονται (γονείς, θείοι, μεγαλύτεροι έφηβοι, εκπαιδευτικοί, ιερείς κλπ.) και συνήθως δεν εμπεριέχει σωματικό καταναγκασμό για την άσκηση βίας, αφού το παιδί παγιδεύεται ψυχολογικά, μανιπουλάρεται, με τον βιαστή του να το κάνει να πιστέψει ότι είναι υποχρεωμένο να συγκατανεύσει.
Συνεχίζοντας ήταν κατηγορηματικός ως προς την ιδιαίτερα βλαπτική επίδραση όλων ανεξαιρέτως των ιδρυμάτων στα παιδιά «είναι πλέον αποδεδειγμένο ότι ένα βρέφος, νεογνό ή παιδί πολύ μικρής ηλικίας που θα τοποθετηθεί σε ίδρυμα θα υποστεί και μόνο από αυτό το γεγονός μη αναστρέψιμες βλάβες στον εγκέφαλό του, ο οποίος δεν θα μπορέσει να αναπτυχθεί φυσιολογικά επειδή ακριβώς θα του λείπουν τα υγιή ερεθίσματα μιας οικογενειακής φροντιστικής σχέσης».
Για το λόγο αυτό, είπε, σχεδόν στο σύνολο των ευρωπαϊκών κρατών τα ιδρύματα κλείνουν το ένα μετά το άλλο με στόχο την πλήρη εξάλειψή τους, κάτι που δε συμβαίνει στη χώρα μας.
Στήριξη της αναδοχής και των δυσλειτουργικών οικογενειών
«Πρέπει να αποκτήσουμε κοινωνική πρόνοια συγκροτημένα στην Ελλάδα, προκειμένου να αλλάξει η κατάσταση που επικρατεί» τόνισε για να εξηγήσει τον τρόπο που λειτουργούν σήμερα επτά δίκτυα κοινωνικών υπηρεσιών στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ασύμβατα μεταξύ τους και σε διαφορετικά υπουργεία και φορείς χωρίς να συντονίζονται και όλα αποστερημένα σε πόρους ανθρώπινους και υλικούς, κατακερματισμένα και με πάρα πολλά κενά και τρύπες.
Ως απάντηση απέναντι στην ιδρυματοποίηση των παιδιών ο διευθυντής του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού τόνισε την αναγκαιότητα να στηριχθεί η αναδοχή και να λειτουργήσει ένα συνεκτικό πλαίσιο κοινωνικών υπηρεσιών και υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής παρέμβασης, που να στηρίζουν τις δυσλειτουργικές οικογένειες, ώστε να σταθούν στα πόδια τους και να μπορέσουν να ξαναπάρουν πίσω τα παιδιά τους, υπό εποπτεία και με στήριξη, μετά από λίγο καιρό. Και τούτο γιατί το 60% των απομακρύνσεων και στην Ελλάδα είναι για παραμέληση, και όχι για σεξουαλική κακοποίηση. Πρόκειται κυρίως για οικογένειες που βρίσκονται στον κοινωνικό αποκλεισμό, ή σε ακραία φτώχεια. Δηλαδή αντιμετωπίζουν προβλήματα που θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν και να στηριχθούν με άλλα μέσα, και όχι με την απομάκρυνση από το παιδί τους».
Τέλος ο κ. Νικολαϊδης επικαλέστηκε έρευνες των υπηρεσιών που ηγείται «σε μεγάλα και επιλεγμένα δείγματα παιδιών που ρωτήσαμε με ανώνυμα ερωτηματολόγια» σύμφωνα με τις οποίες:
-3 στα 4 παιδιά στην Ελλάδα θα εκτεθούν σε τουλάχιστον μία εμπειρία σωματικής βίας, εκ των οποίων ένα ποσοστό 5,5% θα έχουν πολλαπλές και διαφορετικές εμπειρίες
-1 στα 20 παιδιά υφίσταται συνεχώς σωματική βία και μάλιστα βαριάς μορφής
-όσον αφορά στη σεξουαλική βία 1 στα 6 παιδιά είχαν μία τέτοια ανεπιθύμητη εμπειρία. Γύρω στο 7,5% των παιδιών, αυτή η εμπειρία εμπεριείχε επαφή του σώματος
-ένα ποσοστό 3,1% στην παιδική τους ηλικία, είχαν μία εμπειρία βιασμού ή απόπειρας βιασμού.
«Αν υπολογίσουμε ότι κάθε ένας από εμάς γνωρίζει 30 περίπου παιδιά από τον συγγενικό ή φιλικό του κύκλο, αντιλαμβάνεστε πως καθένας από μας ξέρει ένα τουλάχιστον παιδί που έχει μία τέτοια εμπειρία από την παιδική του ηλικία. Σκεφτείτε ότι σε κάθε σχολική τάξη υπάρχει ένα τέτοιο παιδί».
Πηγή: trikalaonline.gr / Πηγή φώτο: cnn.gr
ΟΛΗ Η ΕΙΔΗΣΕΟΓΡΑΦΙΑ
Τρίκαλα: Έπιασαν επ’ αυτοφώρω διαρρήκτες – Είχαν ανοίξει τουλάχιστον 8 σπίτια
Με 21,8% αποχή η άνοιξε η αυλαία των Πανελλαδικών στα Τρίκαλα
Οι «Πορτοκαλί» περίπατοι της Σκλήρυνσης κατά Πλάκας σε Τρίκαλα και Πύλη